Bel fıtığı, günümüzde en sık görülen omurga rahatsızlıklarından biridir. Özellikle uzun süre oturarak çalışan bireylerde ve fiziksel yük taşıyan meslek gruplarında yaygın olarak görülür. Doğru bilgi, erken teşhis ve etkili tedavi ile bel fıtığı büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.
Tıbbi adıyla lomber disk hernisi olarak bilinen bel fıtığı; omurgalar arasında yer alan disklerin dış katmanlarının yırtılması ve iç kısımdaki jel benzeri yapının dışarı taşarak sinir köklerine baskı yapması durumudur. Bu baskı, belde ve bacaklarda ağrıya, uyuşmaya ve güç kaybına neden olabilir.
Bel fıtığı olan bireylerde aşağıdaki belirtiler sıklıkla görülür:
Bel ağrısı
Kalçadan bacağa doğru yayılan siyatik tarzı ağrılar
Bacakta uyuşma, karıncalanma veya yanma hissi
Kas gücünde azalma
Ayakta durmakta veya yürümekte zorlanma
İleri vakalarda idrar ya da dışkı kontrol kaybı
Her hastada belirtiler farklı yoğunlukta seyredebilir.
Bel fıtığının oluşumunda birden fazla risk faktörü rol oynayabilir:
Uzun süre oturarak çalışma
Yanlış duruş ve ağır kaldırma
Ani hareketler veya travmalar
Obezite
Fiziksel aktivite eksikliği
Genetik yatkınlık
Yaşla birlikte disklerde dejenerasyon
Bel fıtığı tanısı koymak için şu adımlar izlenir:
Fiziksel ve nörolojik muayene
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Fıtığın yeri ve sinir üzerindeki baskının detaylı değerlendirilmesini sağlar.
Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve EMG (elektromiyografi) gibi testler tanıya yardımcı olabilir.
Bel fıtığında tedavi yöntemi, hastalığın şiddetine ve hastanın yaşam kalitesine etkisine göre belirlenir.
Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar
Fizik tedavi ve rehabilitasyon
Egzersiz programları
Manuel terapi ve sıcak-soğuk uygulamalar
Bel korsesi (kısa süreli)
Epidural enjeksiyonlar
Sinir kökü blokajları
Mikrodiskektomi
Endoskopik disk cerrahisi
Laminektomi (ileri vakalarda)
Cerrahi genellikle konservatif tedavilere cevap vermeyen ve yaşam kalitesini ciddi derecede bozan hastalarda tercih edilir.
Ergonomik oturma ve yatma alışkanlıkları geliştirin
Düzenli egzersiz yapın (özellikle bel ve karın kaslarını güçlendiren)
Ağırlık kaldırırken belinizi değil dizlerinizi kullanın
Fazla kilolardan kurtulun
Masa başında uzun süre hareketsiz kalmayın
Bel fıtığı tamamen iyileşir mi?
Hafif ve orta düzey fıtıklar büyük oranda ameliyatsız iyileşebilir. İleri düzey vakalarda ise cerrahi gerekebilir.
Bel fıtığı yürüyüşle geçer mi?
Hafif yürüyüş, kasları destekler ve ağrıyı azaltabilir. Ancak mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır.
Bel fıtığı ameliyatı sonrası tekrarlama olur mu?
Doğru yaşam alışkanlıkları kazanılmazsa fıtık tekrarlayabilir. Rehabilitasyon süreci bu açıdan önemlidir.
Beyin ve Sinir Cerrahisi uzmanı olarak, yaklaşık 20 yılı aşkın süredir sağlık sektöründe aktif olarak hizmet veriyorum. Amacım, her hastamı detaylı şekilde değerlendirip, en güncel bilimsel verilerle en doğru tedavi yöntemlerini sunmak.